ओवी ८०१:

कर्म ब्रह्मत्वें सदा सफळ । फळ वांच्छी त्यातें निष्फळ । हें जाणोनि कर्मकुशळ । फळाशा समूळ छेदिती ॥

अर्थ: कर्म ब्रह्मत्वाने सदा सफळ असते, परंतु फळाची वांच्छा (इच्छा) तिथे निष्फळ होते. हे जाणून कर्मकुशल लोक फळाच्या आशा समूळ छेदितात.

ओवी ८०२:

ऐसें आचरतां वैदिक कर्म । तेणें कर्में पाविजे नैष्कर्म्य । याहोनियां अति सुगम । सांगेन वर्म तें ऐक ॥

अर्थ: वैदिक कर्मे अशा प्रकारे आचरण करताना, त्यामुळे नैष्कर्म्य प्राप्त होते. त्यामुळे हे अत्यंत सुगम होते. ते वर्म (गूढ) सांगतो, ऐक.

ओवी ८०७:

प्रवृत्तिनिवृत्तिकृत कार्या । अवश्य पाहिजे आचार्या । आपमतीं भजतां राया । अनेक अपायांमाजीं पडे ॥

अर्थ: प्रवृत्ति आणि निवृत्तिकृत कार्यांसाठी आचार्याची आवश्यकता आहे. स्वत:च्या मतीने भजन करताना अनेक अपायांमध्ये पडतो.

ओवी ८०८:

भोयी पाय सिद्ध आहेती । भोयाळेंवीण वृथा भ्रमती । तेवीं गुरुवीण जे जे करिती । ते ते अहंमतीं दृढ भ्रमले ॥

अर्थ: ज्याप्रमाणे पायाला आधार असल्याशिवाय मार्गक्रमण करत नाहीत, तसेच गुरुविना जे जे करतात, ते ते अहंकाराने दृढ भ्रमित झालेले असतात.

ओवी ८०९:

गुरु ब्रह्म दोनी ऐक । ऐशिया भावना आवश्यक । सेवा करुनि भावपूर्वक । संतोषवूनि देख अनुग्रहो घ्यावा ॥

अर्थ: गुरु आणि ब्रह्म एक आहेत, अशी भावना आवश्यक आहे. सेवा करून भावपूर्वक संतोष करून अनुग्रह घ्यावा.

ओवी ८१०:

तेथ निजाधिकारप्राप्तें । जे मूर्ति आवडेल आपणियातें । तेचि मंत्रविद्या तेथें श्रद्धासंभरितें अंगीकारावी ॥

अर्थ: निजाधिकारप्राप्त झाल्यावर, जे मूर्ति आवडेल तेच मंत्रविद्या श्रद्धेसह अंगीकारावी.

ओवी ८११:

तेव्हां गुरुमुखें मिश्र वोजा । पुरुषोत्तममहापूजा । शिकोनियां निजकाजा । भजावें अधोक्षजा शिक्षिता मतीं ॥

अर्थ: गुरुमुखे मिश्र पूजा शिकून, पुरुषोत्तम महापूजा करावी आणि शिक्षिता मतीने अधोक्षजाचे भजन करावे.

ओवी ८१२:

ते चि भजती हातवटी । आगमोक्त निजपुष्टी । राया सांगेन गोमटी । सावधानदृष्टीं अवधारीं ॥

अर्थ: ते हातवटाने भजन करतात, आगमोक्त निजपुष्टी होते. राया, हे गूढ आहे, सावधानदृष्टीने अवधारा.

ओवी ८१३:

विध्युक्त करितां संध्यास्नान । तेथचि आहे ब्रह्मज्ञान । आचमनीं होय हरिरूप आपण । हें नेणोनि अज्ञान आगमीं भरती ॥

अर्थ: विधिपूर्वक संध्यास्नान करताना, त्याच ठिकाणी ब्रह्मज्ञान असते. आचमनीने हरिरूप होतो, परंतु हे न कळल्यामुळे अज्ञान वाढते.

ओवी ८१४:

केशवादि नामीं जाण । अंगप्रत्यंगीं न्यासितां पूर्ण । तेव्हां हरिरुप होय आपण । हें नेणोनि अज्ञान आगमीं भरती ॥

अर्थ: केशवादि नामांचा उच्चार करून, अंगप्रत्यंगांवर न्यास करताना, आपण हरिरूप होतो, परंतु हे न कळल्यामुळे अज्ञान वाढते.

ओवी ८१५:

करूनि आगमोक्त संध्यास्नान । मूर्तीपासीं ये‍ऊन जाण । संमुख घालावें आसन । चैलाजिनकुशयुक्त ॥

अर्थ: आगमोक्त संध्यास्नान करून, मूर्तीपाशी येऊन, समोर आसन चैलाजिनकुशयुक्त ठेवावे.

ओवी ८१६:

रेचक-पूरक-कुंभकें जाण । प्रणायामें प्राणसंयमन । भूतशुद्धयादिकीं जाण । शरीरशोधन करावें ॥

अर्थ: रेचक, पूरक, कुंभक या प्रणायामांनी प्राणसंयमन करावे. भूतशुद्धी आणि शरीरशोधन करावे.

ओवी ८१७:

भूतविलय भूतशुद्धी । प्राणप्रतिष्ठा पिंडादिशुद्धी । मूळमंत्रें न्यास प्रबुद्धीं । गुरुदीक्षाविधी विध्युक्त कीजे ॥

अर्थ: भूतविलय, भूतशुद्धी, प्राणप्रतिष्ठा, पिंडशुद्धी आणि मूळमंत्रांनी न्यास करून प्रबुद्ध गुरुदीक्षा विधिपूर्वक करावी.

ओवी ८१८:

हृदय कवच शिखा शिर । नेत्रे अस्त्रादि फट्‌कार । एवंविधान अनुकार । आगमोक्तप्रकार करावे न्यास ॥

अर्थ: हृदय, कवच, शिखा, शिर आणि नेत्र अस्त्रादींसाठी न्यास फटकारावे. अशा प्रकारे आगमोक्त प्रकाराने न्यास करावा.

ओवी ८१९:

यापरी मूळमंत्रदीक्षा । करोनि दिग्बंधादि संरक्षा । मग मूर्तिपूजनपक्षा । नृपाध्यक्षा अवधारीं ॥

अर्थ: अशाप्रकारे मूळमंत्रदीक्षा करून, दिग्बंधादि संरक्षण केल्यावर, मग मूर्तिपूजन करावे, हे नृपाध्यक्षा (राजा) नीट लक्षात घ्या.

ओवी ८२०:

प्रयोगछंद संपूर्ण । पूर्वान्वयो विपरीत जाण । द्रव्यशुद्धि क्षितिमार्जन । हें मागील निरुपण पुढां आलें ॥

अर्थ: प्रयोगछंद संपूर्ण आहे, पूर्व आणि विपरीत यांचे ज्ञान जाणणे आवश्यक आहे. द्रव्यशुद्धि आणि भूमिशुद्धि करणारे निरूपण पुढे आले आहे.

ओवी ८२१:

द्रव्यशुद्धि मुख्यशोधन । भूमिशुद्धि संमार्जन । आत्मशुद्धि सावधान । काढिल्या अनुलेपन मूर्तिशुद्धी ॥

अर्थ: द्रव्यशुद्धि मुख्य शोधन आहे, भूमिशुद्धि संमार्जन आहे. आत्मशुद्धि सावधानतेने करावी, आणि अनुलेपन काढून मूर्तिशुद्धि करावी.

ओवी ८२२:

पूजासंभार सिद्ध करून । समस्त शंखतोयें प्रोक्षून । निजासनीं सावधान । एकाग्र जाण बैसावें ॥

अर्थ: पूजासंभार सिद्ध करून, समस्त शंखतोयांनी प्रोक्षण करून, निजासनी सावधानतेने एकाग्र राहावे.

ओवी ८२३:

ज्यासी ध्यानीं मूर्ति न ये संपूर्ण । तेणें प्रतिमामूर्ति अधिष्ठान । तेथेंचि करावें पूजन । लब्धोपचारें जाण आगमोक्त ॥

अर्थ: ज्यांना ध्यानीं मूर्ति पूर्णपणे येत नाही, त्यांनी प्रतिमामूर्तिचे अधिष्ठान घेऊन तेथेच पूजन करावे. लब्धोपचाराने आगमोक्त पूजन करावे.

ओवी ८२४:

ज्यासी ध्याना मूर्ति ये अतिसंकटीं । तेणें बाह्योपचारआिटाटी । सांडूनियां ध्यानदृष्टीं । करावी गोमटी मानसपूजा ॥

अर्थ: ज्यांना ध्याना मूर्ति येण्यास अतिसंकट आहे, त्यांनी बाह्योपचार आडवून ध्यानदृष्टीने गोमटी मानसपूजा करावी.

ओवी ८२५:

ज्याचे हृदयींचें न विकरे ध्यान । बाह्यमूर्तिपूजेसी सावधान । तेणें उभयतां पूजन । करावें संपूर्ण आगमोक्त ॥

अर्थ: ज्यांचे हृदयांत ध्यान विकृत होत नाही, त्यांनी बाह्यमूर्तिपूजेसी सावधान राहून उभयतांनी संपूर्ण आगमोक्त पूजन करावे.

ओवी ८२६:

**सकळ पूजासंभार । निकट ठेवूनि उपचार । मग मूर्तीसी न्यासप्रकार । उक्तशास्त्र करावा **

अर्थ: संपूर्ण पूजासामग्री निकट ठेवून, आवश्यक उपचार केल्यानंतर, मूर्तीवर न्यासप्रकार करावा, ज्याचे वर्णन शास्त्रात आहे.

ओवी ८२७:

**जैसेचि न्यास आपणास । तैसेचि करावे मूर्तीस । हा आगमोक्त गुरुसौरस । मूळमंत्रें न्यास मूर्तीसी **

अर्थ: जसा आपणावर न्यास केला जातो, तसाच मूर्तीवर करावा. हा आगमोक्त गुरुसौरस आहे, ज्यामध्ये मूळमंत्रांचा उपयोग होतो.

ओवी ८२८:

**आगमोक्त करितां न्यास । अंगप्रत्यंगीं विन्यास । तेणें कर्ता होय हृषीकेश । हा अर्थसौरस दृढ करावा **

अर्थ: आगमोक्त पद्धतीने न्यास करताना, अंगप्रत्यंगांवर विन्यास करावा. यामुळे कर्ता हृषीकेश बनतो, हा अर्थ दृढ करावा.

ओवी ८२९:

**दृढ करोनि अनुसंधान । मूळमंत्रें मूर्तिपूजन । हृदयीं आणि प्रतिमेसी जाण । पूजाविधान दोहीं ठायीं **

अर्थ: अनुसंधान दृढ करून, मूळमंत्रांनी मूर्तिपूजन करावे. हृदय आणि प्रतिमेमध्ये पूजाविधान दोन्ही ठिकाणी समान असावे.

ओवी ८३०:

करचरणादि अव्यंग । मूर्ति चिंतावी सुंदर साङग । श्याम मनोहर श्रीरंग । उल्हास चांग निजध्यानीं ॥

अर्थ: कर, चरण आदि अव्यंग असलेल्या सुंदर साङग मूर्तिचे चिंतन करावे. श्याम मनोहर श्रीरंग अशा मूर्तिचे ध्यान करावे.

ओवी ८३१:

मूर्ति चतुर्भुज वेल्हाळ । शंख चक्र गदा कमळ । सुनंदादि पार्षदमेळ । चिंतावे सकळ आयुधादिक ॥

अर्थ: चतुर्भुज वेल्हाळ (श्रीविष्णू) मूर्तिचे ध्यान करावे. शंख, चक्र, गदा, कमळ यांसह सुनंदा आदिच्या पार्षदांचा मेळ चिंतनात आणावा.

ओवी ८३२:

यथोक्त मधुपर्कविधान । अर्घ्यपाद्यादि आचमन । पुरुषसूक्तमंत्रें जाण । करावें स्नान निर्मळ जळें ॥

अर्थ: यथोक्त मधुपर्कविधान, अर्घ्य, पाद्य, आचमन, आणि पुरुषसूक्तमंत्रांनी निर्मळ जलाने स्नान करावे.

ओवी ८३३:

मुकुट कुंडलें कटी मेखला । कांसे मिरवे सोनसळा । आपाद रुळे वनमाळा । कौस्तुभ तेजाळा कंठीं झळके ॥

अर्थ: मुकुट, कुंडले, कटीमेखला (कमरपट्टा), कांसे मिरवे (अंगावर शोभणारे), सोनसळा (सोन्याचे अलंकार) घालावे. आपाद (पायापासून) रुळे (वापरावे) वनमाळा (फुलांची माळ) आणि कौस्तुभ मणी झळकत कंठात असावा.

ओवी ८३४:

पाद पद्मांकित सुकुमार । ऊर्ध्वरेखा ध्वज वज्र । वांकी अंदुवांचा गजर । चरणीं तोडर गर्जतु ॥

अर्थ: पाद (पाय) पद्मांकित (कमळाच्या चिन्हाने अंकित) सुकुमार (कोमल) असावा. ऊर्ध्वरेखा (शिरोरेखा), ध्वज (ध्वज), वज्र (वज्र) असावा. आणि चरणात तोडर गर्जत असावा.

ओवी ८३५:

**निढळीं शुद्ध श्यामकळा । टिळकु रेखिला पिंवळा । त्यावरी अक्षता सोज्ज्वळा । आरक्त तेजाळा कुंकुमाक्त **

अर्थ: शुद्ध श्यामकळा (काळ्या) निढळी, ज्यावर पिवळा टिळा रेखिला आहे, त्यावर सोज्ज्वळा अक्षता (फुले), आणि आरक्त तेजाळा कुंकुमासह.

ओवी ८३६:

**सुमनें गुंफिली वीरगुंठी । त्यांवरी मधुकरांची घरटी । तुळसीकमळमाळा कंठीं । चंदनाची उटी श्यामांगीं शोभे **

अर्थ: वीरगुंठीने गुंफलेली सुमन (फुले), त्यावर मधुकरांची (मधमाशांचे) घरटी, तुळशी-कमलाची माळ कंठात, आणि चंदनाची उटी (पेस्ट) श्यामांगीं (काळ्या अंगावर) शोभते.

ओवी ८३७:

**धूप दीप उपहार । तांबूल अर्पावा सकर्पूर । निरंजनें जयजयकार । मंत्रावसर अर्पावा **

अर्थ: धूप, दीप, उपहार, तांबूल अर्पावा सकर्पूर (कर्पूरासह). निरंजन (लंप) आणि जयजयकार, मंत्रोच्चाराच्या वेळेस अर्पावा.

ओवी ८३८:

**स्तुति करावी वेदोक्त मंत्रें । कां पुराणोक्त नाना स्तोत्रें । अथवा प्राकृत नामोच्चारें । नाना प्रकारें गद्यपद्यें **

अर्थ: वेदोक्त मंत्रांनी स्तुति करावी, किंवा पुराणोक्त नाना स्तोत्रांनी, अथवा प्राकृत नामोच्चारांनी, नाना प्रकारच्या गद्य-पद्यांनी.

ओवी ८३९:

**स्तवनें संतोष अधोक्षजा । ऐसें भावावें महाराजा । मग साष्टांगें अतिवोजा । गरुडध्वजा नमस्कारावें **

अर्थ: स्तवनांनी अधोक्षजाचे संतोष प्राप्त करावा, असे भाव ठेवावे, महाराजा. मग साष्टांग अतिविनम्रतेने गरुडध्वजाला नमस्कार करावा.

ओवी ८४०:

**द्वैतभावें भजनविधि । ते जाणावी स्थूल बुद्धि । भजनाची भजनसिद्धी । जाण त्रिशुद्धी तन्मय होणें **

अर्थ: द्वैतभावाने भजनविधि जाणणे स्थूल बुद्धीने आवश्यक आहे. भजनाची भजनसिद्धी त्रिशुद्धीने तन्मय होऊन मिळते.

ओवी ८४१:

**मूर्तिध्यानें तन्मय स्थिति । ऐक्यत्वें राहे निश्चळ वृत्ति । याचि नांव मुख्य भक्ति । उठलिया पुढती नमावें हरी **

अर्थ: मूर्तिध्यानाने तन्मय स्थिति प्राप्त होते. ऐक्यत्वाने निश्चळ वृत्ति राहते, ह्यालाच मुख्य भक्ती म्हणतात. पुढे उठल्यानंतर हरीला नमावे.

ओवी ८४२:

**ऐशी पूजा करुननि । हरी शेष प्रसादु धरोनि शिरीं । मग देवो आपणियाभीतरीं । हृदयमंदिरीं निजविजे **

अर्थ: अशी पूजा करून, हरीचा शेष प्रसाद शिरी धारण करावा. मग देवाला आपल्या हृदयमंदिरात निजवावा.

ओवी ८४३:

**एवं पूजेचें उद्वासन । ध्यानमूर्ति हृदयीं शयन । प्रतिमा पर्यंकीं निजवून । विधिविधानसमाप्ति **

अर्थ: पूजेचे उद्वासन करून, ध्यानमूर्तिला हृदयात शयन (निवास) द्यावा. प्रतिमेला (मूर्तीला) पर्यंकी (निवांत जागा) निजवून विधिविधान समाप्त करावे.

ओवी ८४४:

**जाहलिया पूजाविसर्जन । विसर्जूं नये अनुसंधान । अखंड हरीचें स्मरण । सर्वस्वें आपण सर्वदा कीजे **

अर्थ: पूजाविसर्जन झाल्यावर अनुसंधान विसर्जित करू नये. अखंड हरीचे स्मरण करावे आणि सर्वस्वाने सदैव त्याचे अनुसरण करावे.

ओवी ८४५:

**या नांव गा आगमविधि । राया जाण त्रिशुद्धि । सदा पाळिती सद्बुधद्धि । परमात्मसिद्धिप्रापक **

अर्थ: ह्याला आगमविधि म्हणतात. राया, त्रिशुद्धि जाणून सदा सद्बुद्धीने पाळावे. हे परमात्मा सिद्धि प्राप्त करणारे आहे.

ओवी ८४६:

**आगमोक्त विधिलक्षण । प्रतिमाचि मुख्य नव्हे जाण । ज्यासी जेथ श्रद्धा पूर्ण । तेथ हें विधान सुखें कीजे **

अर्थ: आगमोक्त विधिलक्षण हे प्रतिमा (मूर्ती) ही मुख्य नाही. ज्याची जेथे श्रद्धा पूर्ण आहे, तेथे हे विधान सहज करता येते.

ओवी ८४७:

हे पूजा नव्हे एकदेशी । बहुत स्थानें ये पूजेसी । त्यांत शीघ्रतर जें प्राप्तीसी । तें मी तुजपासीं सांगेन राया ॥

अर्थ: हे पूजन एकदेशी नव्हे, अनेक स्थळांवर हे पूजा करता येते. त्यातील शीघ्र प्राप्तीसाठीची माहिती मी तुला सांगतो, राया.

ओवी ८४८:

येणेंचि विधानें यथाकाळीं । साङग पूजा कीजे ’जळीं’। अथवा ’सूर्यमंडळीं’। पूजा सोज्ज्वळी हरिध्यानें कीजे ॥

अर्थ: हे विधान यथाकाळात करावे. 'जळीं' अथवा 'सूर्यमंडळीं' मध्ये पूजावे. सोज्ज्वळी (सर्वोत्तम) पूजा हरिध्यानाने करावी.

ओवी ८४९:

’अग्नीच्या’ ठायीं होय दीप्ति । पूजा कीजे कमळापति । अवघ्यापरीस शीघ्रप्राप्ति । पूजावा ’अतिथि’ भगवद्भावें ॥

अर्थ: अग्नीच्या ठिकाणी दीप्ति (प्रकाश) होते. कमळापतीची (भगवान विष्णू) पूजा करावी. शीघ्र प्राप्तीसाठी अतिथीला भगवद्भावाने पूजावे.

ओवी ८५०:

आलिया वैश्वदेवाचे अंतीं । तो भलता हो भलते याती । त्यासी जे भगवद्भावें पूजिती । त्यांचे घरा पूर्ण प्राप्ति वोरसोनि ये ॥

अर्थ: वैश्वदेवाच्या अंतर्निहित असलेल्या अतिथीला भगवद्भावाने पूजल्यास त्यांचे घरी पूर्ण प्राप्ति वोरस (वाटणी) येते.

ओवी ८५१:

पूर्वीं अनोळखु निश्चितीं । आलिया वैश्वदेवाचे अंतीं । त्यातें ब्रह्मभावें जे पूजिती । त्यांसी भुक्तिमुक्ती आंदणी ॥

अर्थ: वैश्वदेवाच्या अंतर्निहित असलेल्या पूर्वी अनोळखी असलेल्या अतिथीला ब्रह्मभावाने पूजल्यास त्यांना भुक्ति-मुक्ति आंदनी (विनंती) येते.

ओवी ८५२:

त्या वैश्वदेवाचे अंतीं जाण । निजभाग्यें आलिया शुद्ध ब्राह्मण । तया श्रद्धेनें पूजितां आपण । ते घरीं नारायण स्वानंदें वसे ॥

अर्थ: वैश्वदेवाच्या अंतर्निहित असलेल्या शुद्ध ब्राह्मणांना श्रद्धेन पूजल्यास, त्याच्या घरी नारायण स्वानंदाने वास करतो.

ओवी ८५३:

राया वैश्वदेवाचे अंतीं । अतिथीसवें ये भुक्तिमुक्ति । विमुख जाहल्या त्या लाभा नाडती । पूजकां सुखप्राप्ति परमानंदें ॥

अर्थ: वैश्वदेवाच्या अंतर्निहित असलेल्या अतिथीसह भुक्ति-मुक्ति येते. विमुख झाल्यास त्या लाभांना अडथळे येतात. पूजकांना सुखप्राप्ति परमानंदाने मिळते.

ओवी ८५४:

अतिथीच्या ठायीं मूर्तिध्यान। सर्वथा करणें न लगे जाण । तो स्वरूपें स्वयें नारायण । पूजितां संपूर्ण सर्वार्थसिद्धि ॥

अर्थ: अतिथीच्या ठायीं मूर्तिध्यान सर्वथा करणे नको. तो स्वरूपात स्वयंपूर्ण नारायण आहे. पूजल्यास संपूर्ण सर्वार्थसिद्धि मिळते.

ओवी ८५५:

एवं अतिथीसी जें अर्पे । तें भगवंतमुखीं समर्पे । यालागीं अतिसाक्षेपें । अतिथि ब्रह्मरूपें पूजिजे सदा ॥

अर्थ: अतिथीला जे काही अर्पण केले जाते, ते भगवंताच्या मुखांमध्ये समर्पित होते. त्यामुळे अतिशय साक्षेपाने अतिथीला ब्रह्मरूप मानून पूजावे.

ओवी ८५६:

जें जें बोलिलें पूजास्थान । तेथें निजश्रद्धाचि प्रमाण । श्रद्धेवेगळें राया जाण । प्राप्ति संपूर्ण कदा न लभे ॥

अर्थ: पूजास्थानाचे वर्णन केलेले आहे, तेथे निजश्रद्धाच प्रमाण आहे. श्रद्धेविना पूर्ण प्राप्ती कधीच मिळणार नाही, हे लक्षात ठेव.

ओवी ८५७:

निजश्रद्धेचें ’हृदय’ स्थान । ते हृदयीं विध्युक्त पूजन । करितां श्रद्धेनें आपण । प्राप्ति संपूर्ण उद्बोधे स्वयें ॥

अर्थ: निजश्रद्धेचे 'हृदय' स्थान म्हणजे हृदयात विधिपूर्वक पूजा करावी. श्रद्धेने पूजा केल्यास प्राप्ती संपूर्ण होते.

ओवी ८५८:

येर्हंवीं तरी आपुल्या देहीं । चाळक ईश्वरु आहे हृदयीं । श्रद्धेनें भजतां त्याचे ठायीं । निजप्राप्ति पाहीं सहजें लाभे ॥

अर्थ: आपल्या देहात ईश्वर हृदयात चाळक (प्रकट) आहे. श्रद्धेने भजल्यास त्याचे ठायीं निजप्राप्ति सहज लाभते.

ओवी ८५९:

जें जें आपण सेविजे । तें तें भगवन्मुखीं भाविजे । येणें निजभजनें पाविजे । जाण सहजें परमात्मा ॥

अर्थ: जे जे आपण सेवेत देतो, ते ते भगवंताच्या मुखांमध्ये समर्पित होते. निजभजनाने परमात्मा सहज प्राप्त होतो.

ओवी ८६०:

सांडोनि देहींची अहंता । सकळ भोग ईश्वर भोक्ता । ऐसी दृढ भावना भावितां । पाविजे परमार्था अपरोक्षसिद्धी ॥

अर्थ: देहाची अहंता सोडून, सर्व भोग ईश्वर भोक्ता आहेत अशी दृढ भावना निर्माण केल्यास परमार्थाची अपरोक्षसिद्धि प्राप्त होते.

ओवी ८६१:

देह जड मूढ अचेतन । सकळ भोगभोक्ता ईश्वर पूर्ण । तेथ वाढवूनि देहाभिमान । भोगिती अज्ञान अनेक दुःखें ॥

अर्थ: देह जड, मूढ आणि अचेतन आहे. सर्व भोग भोक्ता ईश्वर आहे. तेथे देहाभिमान वाढवून अज्ञानाने अनेक दुःखे भोगली जातात.

ओवी ८६२:

ते सांडूनि देहआहंता । हृदयस्था शरण जातां । पाविजे पूर्ण परमार्था । जाण तत्त्वतां नृपवर्या ॥

अर्थ: देहाचा अहंकार सोडून हृदयस्थ ईश्वराच्या शरण गेले की, पूर्ण परमार्थ प्राप्त होतो. हे तत्वतः जाणावे, नृपवर्या.

ओवी ८६३:

निःशेष सांडिजे मीपण । याचि नांव हृदयस्था शरण । तूं सहजें परब्रह्म परिपूर्ण । मिथ्या देहाभिमान धरूं नको ॥

अर्थ: निःशेष मीपण सोडून हृदयस्थ शरण जावे. तूं सहज परब्रह्म परिपूर्ण आहेस. मिथ्या देहाभिमान धरू नकोस.

ओवी ८६४:

राया येणेंचि कर्में जाण । तुटे कर्माचें कर्मबंधन । पाविजे पूर्ण समाधान । तें हें मुख्य लक्षण नृपनाथा ॥

अर्थ: राया, याच कर्मांनी कर्मबंधन तुटते. पूर्ण समाधान प्राप्त होते. हे नृपनाथ, मुख्य लक्षण आहे.

ओवी ८६५:

आगमोक्त निजभजन । कर्मयोगाचें मुख्य लक्षण । ऐकतां राजा समधान । परमानंदें पूर्ण निवाला ॥

अर्थ: आगमोक्त (वेदशास्त्रोक्त) निजभजन हे कर्मयोगाचे मुख्य लक्षण आहे. राजा हे ऐकताच, परमानंदाने पूर्ण समाधानी झाला.

ओवी ८६६:

जंव जंव रायाचें पुरे कोड । तंव तंव कथा लागे गोड । अतिशयें श्रवणाची चाड । विशेषें वाड थोरावली ॥

अर्थ: जसे जसे राजा त्याचे कोडे (प्रश्न) सोडवतो, तसे तसे कथा अधिक गोड लागते. अतिशय श्रवणाची आवड वाढते, विशेषतः मोठ्या कुटुंबात.

ओवी ८६७:

राजा निवालेनि परमानंदें । सुखावलेनि निजबोधें । लांचावलेनि स्वानंदें । पुढां प्रश्न विनोदें पुसेल ॥

अर्थ: राजा परमानंदाने निवाला (विश्रांती घेतला). स्वानंदाने सुखावला आणि लांचावला. पुढे प्रश्न विनोदाने विचारेल.

ओवी ८६८:

उगें राहतां आपण । उठून जाती मुनिगण । यालागीं प्रश्नावरी प्रश्न । विचित्रविंदान पुसतु ॥

अर्थ: आपल्याजवळ उगवून राहणारे मुनिगण उठून जातात. त्यामुळे प्रश्नानंतर प्रश्न विचित्रविंदान विचारतो.

ओवी ८६९:

स्वानंदें लोधली चित्तवृत्ती । इंद्रियें वेधलीं सुखस्थितीं । राजा निवाला निश्चितीं । तरी प्रश्नोक्ती पुसत ॥

अर्थ: स्वानंदाने चित्तवृत्ती लोधली (तृप्त) केली. इंद्रिये सुखस्थितीत वेधली. राजा निश्चित निवाला घेतला, तरी प्रश्नोत्तरे विचारत होता.

ओवी ८७०:

पुसेल हरीचे अवतार । ते कथा सुंदर मनोहर । निरूपण अतिअरुवार । निजजिव्हार निववील ॥

अर्थ: तो हरीच्या अवतारांविषयी विचारेल. त्या कथा सुंदर, मनोहर असतील. निरूपण अतिअरुवर (सुबोध) असेल, आणि निजजिव्हा निववील (तृप्त करेल).

ओवी ८७१:

त्या प्रश्नाचें प्रत्युत्तर । कथाकौतुक सनागर । एका जनार्दनाचा किंकर । उपानहधर संतांचा ॥

अर्थ: त्या प्रश्नांचे प्रत्युत्तर, कथा कौतुकाने भरलेली असेल. एका जनार्दनाचा किंकर (सेवक) संतांच्या उपानहधर (चरणसेवक) होईल.

ओवी ८७२:

संत सज्जन कृपास्थिती । श्रीजनार्दन वरदमूर्ती । पुढील कथेची व्युत्पत्ती । सांगेन यथार्थी अर्थुनी ॥

अर्थ: संत सज्जनांच्या कृपेने, श्रीजनार्दन वरदमूर्ती, पुढील कथेची व्युत्पत्ती (उत्पत्ती) यथार्थी अर्थाने सांगेल.

ओवी ८७३:

श्रीभागवताचे राशीवरी । एकाजनार्दन केला मापारी । तो निजबोधाचे कुडवावारीं । भरील वखारी श्रवणाच्या ॥

अर्थ: श्रीभागवतातील कथा एका जनार्दनाने मापारी केली. तो आपल्या ज्ञानाच्या कुडवावर (कृषीवर) भरेल, आणि श्रवणाची वखारी (गोदामे) भरेल.

इति श्रीमद्भागवते महापुराणे एकादशस्कंधे निमिजायंतसंवादे मायाकर्मब्रह्मनिरूपणं नाम तृतीयोऽध्यायः ॥३॥ ॥ श्रीकृष्णार्पणमस्तु ॥