मराठी साहित्याचा डिजिटल खजिना.

एकनाथी भागवत अध्याय ९ ओव्या ५०१ ते ५०७

जे साचार परमार्थी । ते अधिकारी ये ग्रंथीं ।

ज्यांसी भागवतीं भक्ती । ते पावती निजसुख ॥१॥

जे खरोखर परमार्थी आहेत, तेच या ग्रंथाचे अधिकारी होत. ज्याची भागवतावर भक्ति आहे त्यांना निजसुख प्राप्त होईल १.

ज्यासी भागवतीं नाहीं भक्ती । कोरडी व्युत्पत्ती मिरविती ।
तेही जरी निंदा न करिती । तरी पुढें पावती भक्तीतें ॥२॥

ज्यांची भागवतावरच भक्ति नाही, जे रिकामीच विद्वत्ता मिरवतात, तेही जर निंदा न करतील, तर पुढे त्यांनाही भक्ति प्राप्त होईल २.

निंदा वसे ज्याचे चित्ता । त्यास गति नाहीं सर्वथा ।
निंदा सकळ पापांचे माथां । दोष ईपरता असेना ॥३॥

ज्यांच्या मनामध्ये नेहमी निंदाच असते, त्यांना कधीच सद्‌गति मिळत नाही. निंदा हे सर्व पातकांत श्रेष्ठ पातक आहे. हिच्याएवढा दोष दुसरा कोणताच नाही ३.

निंदकाचें नांव घेतां । दोष वाचेसी होय लागता ।
तिशीं द्यावया प्रायश्चित्ता । 'रामराम' सर्वथा म्हणावें ॥४॥

निंदकाचे नांव घेतले तरी सुद्धा वाणीला दोष लागतो; याकरितां तिला प्रायश्चित्त देण्यासाठी 'रामराम' म्हणावें ४.

निंदेमाजीं देखिलें स्वार्था । निंदक प्रवर्तले भक्तहिता ।
बुडवूनि आपुले स्वार्था । परदोष सर्वथा क्षाळिले ॥५॥

परंतु निंदेमध्ये सुद्धा स्वार्थच दिसून येतो. कारण निंदक हे भक्ताचे हितच करीत असतात. कारण, ते आपले नुकसान करून घेऊन दुसऱ्याचे सारे दोष धुऊन काढतात ५.

सांडूनियां गुणदोष । श्रोतां होआवें सावकाश ।
जेथ वक्ता हृषीकेश । अतिसुरस तें ज्ञान ॥६॥

ह्याकरितां श्रोत्यांनी गुण आणि दोष दोन्ही सोडून देऊन स्वस्थ असावे. ज्यांतील वक्ता स्वतः श्रीकृष्ण आहे, त्यांतील ज्ञान अत्यंत सुरस असेल हे काय सांगावयास पाहिजे ? ६.

कृष्ण-उद्धवांचे ज्ञान । तत्काळ निरसी अज्ञान ।
एका विनवी जनार्दन । सावधान परियेसा ॥५०७॥

हे श्रीकृष्णाचे आणि उद्धवाचे ज्ञान अज्ञानाचे तात्काळ निरसन करते. म्हणून एका जनार्दन विनंति करतो की, चित्त देऊन श्रवण करावें ५०७.

इति श्रीमद्‍भागवते महापुराणे एकादशस्कंधे
एकाकारटीकायां श्रीकृष्णोद्धवसंवादे नवमोऽध्यायः ॥९॥
॥ श्रीकृष्णार्पणमस्तु ॥ मूळश्लोक ॥३३॥ ओव्या ॥५०७॥

श्रीकृष्णोद्धव-संवादातील (यदु-अवधूताचा) याप्रमाणे श्रीमद्‌भागवतमहापुराणांतील एकादशस्कंधामधील एकनाथकृत टीकेचा नववा अध्याय संपूर्ण झाला ॥९॥
ॐ तत्सत्-श्रीकृष्णार्पणमस्तु.