मराठी साहित्याचा डिजिटल खजिना.

एकश्लोकी मल्हारी माहात्म्य

एकश्लोकी मल्हारी माहात्म्य

पूर्वं धर्मसुतास्तपोवनगता मल्लेन संतर्जिता

जिष्णुंविष्णुमतीत्य शंभुमभजन् तेनावतीर्य क्षितौ

तत्रोल्का मुखमुख्य दैत्य निवहं हत्वामणिं मल्लकं

देवः प्रेमपुरेSर्थीतोSवतु वसन् लिङ्गं द्वयात्माSर्थदः ।।

मल्हारी षडःन्यास

ॐ मल्लारये अंगुष्ठाभ्यां नमः ।।

ॐ म्हाळसानाथाय तर्जनीभ्यां नमः ।।

ॐ मेंग नाथाय मध्यमाभ्यां नमः ।।

ॐ महिपतये अनामिकाभ्यां नमः ।।

ॐ मैराळाय कनिष्ठाभ्यां नमः ।।

ॐ खड्गराजाय करतलपृष्ठाभ्यां नमः ।।

मल्हारी ध्यान

ध्यायेन्मल्लारिदेवं कनकगिरीनिभं म्हाळसा भूषितांकम ।

श्वेताश्वम् खडःग हस्तं विबुधबुधगणै सेव्यमानं कृतार्थे ।

युक्तांघ्रि दैत्यमुन्ध्री डमरु विलसितं नैशचूर्णाभिरामम ।

नित्यं भक्तेषु तुष्टं श्वगण परिवृत्तं नित्यमोङ्काररूपम् ।।

श्रीमल्हारि म्हाळसाकांत प्रातःस्मरणं

प्रातःस्मरामि भावभीतिहरं सुरेशं ।

मल्हारिमिन्द्रकमलानन विश्ववंद्यम् ।

श्रीम्हाळसावदन शोभितवामभागं ।

मल्हारिदेवमनघं पुरुषं वसन्तम् ।। १ ।।

प्रातर्भजामि मणिमल्लजरुंडमालं ।

माणिक्यदीप्ति शरदोज्वलदन्तपंक्तिम् ।

रत्नैर्महामुगुटमण्डितमष्टमूर्तिम् ।

सन्तप्तहेमनिभगौर शरीरपुष्टम् ।। २ ।।

प्रातर्नमामि फ़णिकज्जल मुक्तदीपम् ।

चन्द्रार्ककुण्डल सुशोभित कर्णयुग्मम् ।

सत्पात्र खड्ग डमरूच त्रिशूल हस्तं ।

खण्डेन्दुशेखर निभं शशिसूर्यनेत्रम् ।। ३ ।।

इदं पुण्यमयं स्तोत्रं मल्हारेर्यपठेन्नरः ।

प्रातः प्रातः समुत्थाय सर्वत्र विजयी भवेत् ।। ४ ।।

।। इति श्रीमल्हारि म्हाळसाकांत प्रातःस्मरणं ।।

अर्थ:

एकश्लोकी मल्हारी माहात्म्य:

पूर्वी धर्मराजाचे पुत्र (पांडव) तपोवनात मल्ल राक्षसामुळे त्रस्त झाले होते. त्यांनी विष्णूवर विजय प्राप्त करून शंकराची उपासना केली. त्या शंकराने पृथ्वीवर अवतार घेतला आणि तेथे उल्कामुखादिक दैत्यांचा संहार केला व मल्ल राक्षसाचे वध केले. प्रेमपुर येथे राहून देवाने दोन्ही लिंगांचे पूजन केले आणि भक्तांना मनोकामना पूर्ण करून दिल्या.

मल्हारी षडःन्यास:

ॐ मल्लारये अंगुष्ठाभ्यां नमः ।। अर्थ: मल्लारायाला अंगठा स्पर्श करून नमस्कार करतो.
ॐ म्हाळसानाथाय तर्जनीभ्यां नमः ।। अर्थ: म्हाळसा नाथाला तर्जनी स्पर्श करून नमस्कार करतो.
ॐ मेंग नाथाय मध्यमाभ्यां नमः ।। अर्थ: मेंग नाथाला मध्यम अंगळी स्पर्श करून नमस्कार करतो.
ॐ महिपतये अनामिकाभ्यां नमः ।। अर्थ: महिपतिला अनामिका अंगळी स्पर्श करून नमस्कार करतो.
ॐ मैराळाय कनिष्ठाभ्यां नमः ।। अर्थ: मैराळाला कनिष्ठा अंगळी स्पर्श करून नमस्कार करतो.
ॐ खड्गराजाय करतलपृष्ठाभ्यां नमः ।। अर्थ: खड्गराजाला करतल आणि पृष्ठ स्पर्श करून नमस्कार करतो.

मल्हारी ध्यान:

ध्यानात, आपण मल्लारी देवाचे ध्यान करतो, जो सोनेरी पर्वतासारखा दिसतो, म्हाळसा त्याच्या बरोबर आहे. त्याच्याकडे खड्ग आहे, तो पांढऱ्या घोड्यावर बसलेला आहे आणि देव आणि ऋषी त्याची सेवा करतात. त्याचे दैत्यांचे नाश करणारे पाय आहेत, तो डमरू वाजवतो, आणि त्याचे रूप सर्वत्र ओंकार आहे. त्याचे भक्तांमध्ये तो नेहमी तुष्ट असतो, आणि त्याच्या बरोबर श्वानांचा समूह असतो.

श्रीमल्हारि म्हाळसाकांत प्रातःस्मरणं:

प्रातःकाळी मी भावभीतांना धैर्य देणाऱ्या सुरेश (मल्लारी) देवाचे स्मरण करतो, जो विश्वामध्ये वंदनीय आहे. त्याच्या वामभागात श्री म्हाळसाचे मुख आहे, जो अनघ पुरुष आहे.

प्रातःकाळी मी मणी आणि मल्लांच्या माळांचा अर्चन करतो, त्याचे दात मोत्यांसारखे उजळ आहेत, रत्नांनी मढलेला आहे आणि तो अष्टमूर्ती आहे, त्याचे शरीर तप्त सोन्यासारखे आहे.

प्रातःकाळी मी फणी आणि माणिक्यांनी उजळलेल्या दिव्याचा अर्चन करतो, त्याच्या कानात चंद्र आणि सूर्याच्या कर्णभूषणांनी सजवलेले आहे. त्याचे हातात खड्ग, डमरू आणि त्रिशूल आहे, त्याच्या मस्तकावर खंडित चंद्र आहे आणि त्याच्या डोळ्यात चंद्र आणि सूर्य आहेत.

हे पुण्यमय स्तोत्र जो मनुष्य प्रातःकाळी पठण करतो, तो सर्वत्र विजयी होतो.

।। इति श्रीमल्हारि म्हाळसाकांत प्रातःस्मरणं ।।

हे श्लोक आणि ध्यान केल्यामुळे आपण देवाचे आणि निसर्गाचे आभार मानतो आणि आपल्या अन्नग्रहणाचे महत्व लक्षात ठेवतो. हे शास्त्रीय दृष्टिकोन आपल्याला अन्नाचे सेवन विनम्रतेने व समाधानीपणे करण्यास शिकवतो.